عفونت ایمپلنت دندان یا پری ایمپلنتیتیس (Peri-implantitis) دندان یکی از عوارضی است که ممکن است بعد از انجام این عمل بروز پیدا کند. معمولا عفونت ایمپلنت دندان بدون درد می باشد و ممکن است بیمار متوجه آن نشود اما بروز علائمی همچون تورم، خونریزی، تب و … می تواند از دلایلی باشد که نشان دهد ایمپلنت دندان دچار عفونت شده است در این مواقع اگر در تهران ساکن هستید با مراجعه به بهترین متخصص ایمپلنت تهران علت عفونت تشخیص داده شده و درمان های اولیه برای بیمار اتخاذ می شود.
عفونت ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت دندان یکی از روش های دندانپزشکی پرطرفدار است. افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست داده اند؛ می توانند با این روش دندان های خود را جایگزین کنند. ایمپلنت ها علاوه بر مراحل پیچیده و زمان بر، ممکن از هزینه بالایی برخوردار باشند که قیمت ایمپلنت دندان در برخی برند های معروف و شناخته شده ممکن است بسیار بیشتر هم شود. اما بازهم با وجود استفاده از بهترین برند ها احتمال عفونت ایمپلنت نیز وجود دارد.
منظور از عفونت ایمپلنت دندان یا پری ایمپلنت، نفوذ باکتری ها به ناحیه زیر لثه و اطراف ایمپلنت است.
زمانی که این اتفاق رخ می دهد، باکتری ها تکثیر شده و شروع به فعالیت مخرب می کنند. این عارضه به دلیل ورود باکتری ها به منطقه ای که ایمپلنت در آن قرار دارد؛ ایجاد می شود. گاهی ایمپلنت ها عفونت کرده و علائمی ایجاد می کنند. عفونت ایمپلنت یکی از عوارض جدی است که حتما باید آن را جدی گرفت و با رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی از بروز و شیوع آن پیشگیری کرد.
آیا ایمپلنت عفونت می کند؟
بله، ایمپلنت دندان نیز ممکن است بنا به دلایل مختلفی همچون موارد زیر دچار عفونت گردد:
- ضعف بهداشت دهان و دندان و عدم رعایت نکات مراقبتی
- ترمیم ناصحیح دندان های مجاور
- وجود عفونت از قبل در محل قرارگیری ایمپلنت
- عدم پیوند صحیح بین ایمپلنت و استخوان فک
- عفونت لثه ها
- سبک زندگی نادرست مانند مصرف دخانیات
- تراکم بالای باکتری ها در دهان
- داشتن آلرژی به مواد ایمپلنت
- نامرتبی دندان ها
- سیستم ایمنی ضعیف
- دندان قروچه
تشخیص عفونت ایمپلنت
این امر پس از کاشت دندان تا چند روز اولیه بسیار طبیعی است که بیماران پس از جراحی ایمپلنت دندان خود به روش های مختلف مانند ایمپلنت سنتی، ایمپلنت دیجیتال یا ایمپلنت فوری کمی احساس درد و ناراحتی در ناحیه کاشت دندان در بین 7 تا 10 روز پس از درمان داشته باشد. اما اگر 3-4 هفته از عمل کاشت دندان گذشته و هنوز درد را تجربه می کنید؛ این می تواند نشانه عفونت باشد. علائمی که می تواند نشان از عفونت ایمپلنت دندان باشد عبارتند از:
- شل یا لق شدن ایمپلنت
- قرمزی و التهاب شدن لثه
- ورم لثه
- بوی بد و نامطبوع از دهان
- دندان درد همراه با ضربان
- خروج چرک و مواد غیر طبیعی از دندان
- مشکل در جویدن
- تب
- خونریزی اطراف ایمپلنت
دلیل عفونت ایمپلنت دندان چیست؟
علت عفونت ایمپلنت دندان ممکن است به پارامترهای مختلفی بستگی داشته باشد. معمولا افرادی که بعد از کاشت دندان مراقبت از ایمپلنت و رعایت بهداشت را جدی نمی گیرند با این عارضه مواجه می شوند. اگر بعد از انجام ایمپلنت هر روز حداقل روزی دو بار از مسواک و نخ دندان استفاده نکنید و قند زیاد بخورید؛ احتمال عفونت افزایش پیدا می کند. علاوه بر عواملی همچون:
- نقص سیستم ایمنی یا سیستم ایمنی ضعیف بدن
- استفاده از مواد نامناسب و نا مرغوب در کاشت ایمپلنت
- عفونت های قبلی در دهان
- مشکلات دهانی مانند لثه های التهابی
همچنین عواملی که در زیر به توضیح آن ها پرداخته ایم نیز می توانند عفونت ایمپلنت دندان را تسهیل کنند:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان به خصوص بافت اطراف دندان ایمپلنت شده، مانند تمیز نکردن دندان ها، مسواک نزدن مرتب بعد از هر وعده غذایی، عدم استفاده از نخ دندان و … می تواند باعث تجمع جرم، باکتری ها و تشکیل پلاک در اطراف ایمپلنت شود که در نهایت منجر به عفونت ایمپلنت دندان می گردد.
عدم انجام معاینات منظم
معمولا افرادی که بعد از کاشت دندان معاینه منظم را جدی نمی گیرند ممکن است کاندید عفونت ایمپلنت دندان گردند چرا که معاینه منظم و به موقع دندان توسط دندانپزشک خطر عفونت را تا حد زیادی کاهش می دهد. ویزیت های دوره ای یک یا دو بار در سال، به بهداشت کل دهان، ظاهر لثه و استخوان اطراف ایمپلنت کمک می کند.
تجربه ناکافی و نداشتن تخصص متخصص ایمپلنت
انجام عمل جراحی نامناسب یا ناکامل از سوی ایمپلنتولوژیست می تواند باعث ورود باکتری ها به داخل بافت های اطراف ایمپلنت شود و عفونت را ایجاد کند.
رژیم و تغذیه نامناسب
مصرف زیاد قند و شکر برای سلامت دندان بسیار مضر است به خصوص در مواقعی که ایمپلنت دندان انجام شده است. توصیه می شود مصرف مواد قندی و شکر را محدود کرده و بعد از خوردن این نوع مواد غذایی حتما مسواک بزنید.
همچنین مصرف مقدار کافی آب و هیدراته ماندن به دفع مواد زائد بدن کمک می کند. به خصوص در چند هفته اول بعد از جراحی دقت به این موضوع می تواند از عفونت دندان بکاهد.
عدم پیوند صحیح ایمپلنت با استخوان فک
عدم تطابق و اتصال مناسب بین ایمپلنت و استخوان فک در برخی موارد می تواند باعث تراشه شدن بافت و ورود باکتری ها به داخل بافت شود که عفونت را ایجاد می کند.
طبق نظر implantnyc در رابطه با علت اصلی عفونت ایمپلنت دندان، تعداد زیادی از گزارش های به دست آمده از مطالعات نشان می دهد که:
عفونت ایمپلنت دندان حدود۳۰٪ از تمام ایمپلنت های کاشته شده را تحت تاثیر خود قرار می دهد و نفوذ باکتری ها به بافت زیر لثه و اطراف ایمپلنت کاشته شده، علت اصلی ابتلا به این عارضه می باشد.
علائم عفونت ایمپلنت چیست؟
شاید این سؤال شما نیز باشد که کدام عوامل باعث بروز عفونت ایمپلنت می شوند؟ عفونت کاشت دندان چه علائمی دارد؟ معمولا این عارضه درد نداشته و به همین دلیل شخص متوجه آن نمی شود. اما علائمی مانند موارد زیر می توانند از علائم پری ایمپلنت یا عفونت ایمپلنت دندان باشند:
- خونریزی
- چرک
- تورم
- قرمزی
- تب
اما اصلی ترین علائم عفونت ایمپلنت که در صورت بروز هر یک از این علائم ذکر شده توصیه می شود که حتما به دندانپزشک مراجعه کنید؛ شامل موارد زیر می شود:
احساس درد در هنگام جویدن و صحبت کردن
بعد از کاشت دندان در ساعات و روزهای ابتدایی احساس مقداری درد طبیعی است. اما اگر این درد در هنگام جویدن غذا و صحبت کردن شدید شد و با داروهای مسکن برطرف نشد و افزایش نیز پیدا کرد حتما باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
بروز تب، کبودی، تورم و قرمزی
وجود مقداری کبودی، تورم، قرمزی و … در چند روز اول پس از کاشت دندان طبیعی است. اما اگر این علائم ادامه داشت و با تب نیز همراه بود؛ حتما به متخصص ایمپلنت خود مراجعه فرمایید.
طعم و بوی بد دهان
یکی دیگر از دلایل ابتلا به عفونت ایمپلنت دندان تجمع باکتری ها در لثه و دهان است که معمولا با طعم بد در دهان و بوی نامطبوع همراه است. گاهی هم طعم بد و بوی بد دهان به طور دائمی می تواند برای فرد و اطرافیان آن آزاردهنده باشد.
خونریزی، ترشح چرک و خروج مایعات غیرعادی
به طور کلی در جایی از بدن که عفونت وجود داشته باشد آن محل باعث تجمع گلبول های قرمز و سفید می شود. در نتیجه پس از کاشت دندان نیز ممکن است از لثه خون و چرک خارج شود. اگر این علائم بیش از چند روز اول ادامه داشت و برطرف نشد؛ حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
شل شدن ایمپلنت
پروسه کاشت ایمپلنت ها به این صورت است که با پیچ شدن ایمپلنت روی استخوان فک باعث می شود تا ایمپلنت های دندانی تکان نخورند. اما اگر ایمپلنت شل شود نشان از مشکل در استخوان و لثه است و یکی از مهمترین دلایل آن می تواند وجود عفونت باشد.
درمان عفونت ایمپلنت دندان
از چه راه هایی می توان ایمپلنت عفونت کرده را درمان کرد؟ متخصص ایمپلنت با کمک معاینه بالینی و انجام رادیوگرافی می تواند، پری ایمپلنت را به سرعت تشخیص دهد. اگر متخصص تشخیص دهد که ایمپلنت دندان دچار عفونت گردیده است؛ در ابتدا درمان متوقف می شود و هدف اولیه و اصلی عدم پیشرفت عفونت و جلوگیری از شکست ایمپلنت خواهد شد.
بسته به شدت عفونت، متخصص ایمپلنت ممکن است یکی از موارد زیر را برای بیمار تجویز کند:
- استفاده از دهانشویه های مخصوص
- مصرف آنتی بیوتیک ها
- انجام عمل جراحی
- لیزر درمانی
- تمیزکردن فیزیکی
- درمان ضد میکروبی
در نهایت در صورتی که هیچ کدام از درمان های بالا کارساز نباشند متخصص ایمپلنت ممکن است اقدام به برداشتن ایمپلنت کند.
بهترین درمان خانگی عفونت ایمپلنت
آیا درمان خانگی برای عفونت ایمپلنت وجود دارد؟ اولین و بهترین راه برای درمان عفونت ایمپلنت دندان، در مواقع حاد، مراجعه به دندانپزشک است زیرا درمان عفونت ایمپلنت نیاز به روش های حرفه ای و دقیق دارد. اما در صورتی که علائم عفونت خفیف بوده یا شدید است اما در حال حاضر دسترسی به پزشک ندارید و تا زمان مراجعه به پزشک می خواهید درد یا عفونت را تسکین دهید؛ می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- به طور منظم دندان ها و ایمپلنت های خود را بشویید و از رعایت دقیق و اصولی بهداشت دهان و دندان خود اطمینان حاصل کنید.
- از آنتی بیوتیک هایی که توسط پزشک تجویز شده استفاده کنید. آنتی بیوتیک ها می توانند باکتری ها را از بین برده و از رشد و گسترش آن ها در اطراف ایمپلنت جلوگیری کنند.
- مصرف غذاهای نرم و خنک که به التهاب و درد کمک می کنند.
- استفاده از آب ولرم و نمک برای شستشوی دهان
- استفاده از کمپرس یخ یا گرم بر روی منطقه دندان کاشت شده برای کاهش تورم و درد.
جلوگیری از عفونت ایمپلنت
راه های جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان چیست؟ برای جلوگیری از عفونت ایمپلنت، مهم است که به بهداشت دهان و دندان به طور منظم و صحیح، عمل کنید و دندان ها و ایمپلنت ها را به درستی تمیز کنید. توجه و رعایت موارد موثر در پیشگیری از بروز عفونت های پس از ایمپلنت، اهمیت بسیار زیادی داشته و ریسک ابتلا به عفونت های احتمالی را به شدت کاهش خواهد داد. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی، معاینه و نظافت دهانی نیز توصیه می شود.
یکی از مهمترین موارد پیشگیری از بروز عفونت پس از ایمپلنت دندان، نکات مراقبتی قبل از انجام این درمان است. بسیاری از عوامل، تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از بروز عفونت های ایجاد شده پس از ایمپلنت خواهند داشت که در زیر به برخی از آن ها اشاره کرده ایم:
- برطرف نمودن عفونت های پنهان و درمان نشده
- حفره دهان و دندان
- ترمیم پوسیدگی های دندانی
همچنین با توجه به رعایت اصول و نکات بهداشتی پس از ایمپلنت، چند مورد از توصیه های بسیار مهم و ضروری به منظور کاهش ریسک ابتلا به عفونت های ثانویه در این درمان وجود دارد که بهتر است آن ها را رعایت کرد. از مهمترین توصیه های بهداشتی و پیشگیرانه که جهت کاهش ریسک ابتلا به عفونت پس از ایمپلنت محسوب می شوند عبارتند از:
- استفاده از دهانشویه های مناسب ایمپلنت
- استفاده از نخ دندان مناسب
- استفاده منظم و اصولی از مسواک
از دیگر موارد بسیار مهم در پیشگیری از بروز عفونت پس از ایمپلنت دندان می توان موارد زیر را نام برد:
- رعایت رژیم غذایی مناسب و توصیه شده
- مصرف خوراکی های سرشار از ویتامین E و C
- مصرف سبزیجات
- مصرف غذاهای نرم و آبکی
- اجتناب از رژیم غذایی محرک
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت
قبل از ایمپلنت چه قرصی بخوریم؟ برای انتخاب آنتی بیوتیک مناسب برای عفونت ایمپلنت دندان بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید زیرا متخصص ایمپلنت با توجه به شرایط هر فرد و با استفاده از دانش و تجربه خود، بهترین آنتی بیوتیک را برای بیمار تجویز خواهد کرد. دلیل تجویز آنتی بیوتیک های تجویز شده این است که آن ها متحدان خوبی برای پیشگیری از عفونت ایمپلنت دندان هستند. استفاده از آنتی بیوتیک ها بستگی به عوامل مختلفی دارد؛ از جمله:
- نوع و میزان عفونت
- نوع ایمپلنت استفاده شده
- وضعیت سلامتی هر فرد
به طور کلی باید در نظر داشت که پزشک و متخصص با توجه به سوابق پزشکی و درمانی شما بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت دندان شما را پیشنهاد و تجویز می کند، که در این میان برخی از آنتی بیوتیک ها رواج تر هستند که اعم از:
- آموکسی سیلین (کلاوولانیک اسید)
- آموکسی کلاو
- آزیترومایسین
- سفالکسین
- پنی سیلین
- کلیندومایسین
- ماکرولیدها
- نیترویمیدازول ها
در صورت عفونت باید ایمپلنت را خارج کرد یا راه حل دیگری برای آن هست؟
در صورت عفونت در محل ایمپلنت دندان، راه حل های مختلفی وجود دارد که در اقدامات اولیه ابتدا در صورتی که عفونت نسبتاً خفیف باشد؛ ممکن است پزشک یا دندانپزشک شما به شما آنتی بیوتیک تجویز کند. این داروها می توانند به کنترل عفونت کمک کنند و نیاز به خارج کردن ایمپلنت را از بین ببرند.
سپس متخصص اقدام به تمیز کردن و ضدعفونی کردن محل کاشت دندان می کند و در صورتی که عفونت نسبتاً خفیف باشد؛ شما را راهنمایی می کند که چگونه مناطق عفونتی را تمیز کنید و آن ها را با محلول ضدعفونی تمیز کنید.
در نهایت اگر هیچ کدام از اقدامات بالا کارساز نبود و میزان عفونت شدید بود؛ دندانپزشک متخصص ایمپلنت دندان، اقدام به خارج کردن ایمپلنت می کند. این تصمیم توسط متخصص ایمپلنت بر اساس بررسی شدت عفونت و تاثیر آن بر سلامت بیمار گرفته می شود.
در صورتی که عفونت ایمپلنت دندان درمان نشود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگر عفونت به موقع تشخیص داده نشده و درمان شروع نشود، عوارض غیرقابل جبرانی به دنبال خواهد داشت. عفونت باعث التهاب بافت نرم شده و حتی ممکن است باعث از بین رفتن استخوان های اطراف آن شود. در بیشتر مواقع شرایطی به نام پری ایمپلنت باعث بروز این عارضه می شود. این التهاب شبیه به بیماری لثه بوده و استخوان و بافت لثه را تحت تاثیر قرار می دهد.
مورد دیگری که باید به آن اشاره داشته باشیم، این است که عفونت ایمپلنت دندان در صورتی که درمان نشود:
- منجر به بیماری و آسیب در سایر اندام های بدن مانند قلب می شود.
- به بافت های نرم و سینوس نیز نفوذ می کند و موجب درد در سینوس ها می شود
- باکتری ها بافت های نرم دهان را نیز تحت تاثیر قرار می دهند و گاهی اوقات این مشکل منجر به مشکلات دیگری چون مشکل در مجاری تنفسی نیز می شود.
حال این سؤال به وجود می آید که چرا در صورت عفونت ایمپلنت دندان باید سریعا به متخصص ایمپلنت مراجعه کنیم؟
عفونت ایمپلنت دندان (پری ایمپلنتیتیس، Peri-implantitis) این قابلیت را دارد که بسیار مخرب و تهاجمی عمل کند. لذا عفونت ایمپلنت دندان نه تنها می تواند منجر به شکست ایمپلنت شود بلکه هزینه های بسیار زیادی روی دست شما خواهد گذاشت. این عارضه نه تنها باعث عفونت استخوان نگهدارنده ایمپلنت شده بلکه می تواند منجر به یک بیماری سیستمیک شود که می تواند به قلب و سایر اندام های شما آسیب برساند پس بسیار مهم است که این مشکل را جدی بگیریم و به موقع اقدام به درمان آن کنیم.
